NLENFR

Filter Café Filtré

Voortschrijdend inzicht in de schadelijke effecten van luchtvervuiling op gezondheid gaven in 2018 aanleiding tot massale acties van ouders, scholen en kinderen in Brussel en Vlaanderen tegen verkeersonveilige en ongezonde schoolomgevingen. Met acties, van aan schoolpoorten tot de A12 snelweg en het Brouckèreplein, zette Filter Café luchtkwaliteit op de politieke agenda. In 2019 ontstond hieruit de gelijknamige vzw die met haar Atelier verder werkt aan de constructieve verbeelding van een autoluwe, leefbare en klimaatrobuuste stad.

De reportage van PANO in 2018, waarin een onderzoek van Greenpeace naar de luchtkwaliteit in en rond Brusselse basisscholen zorgwekkende resultaten presenteerde, leidde tot grote zorgen en verontwaardiging onder ouders en schoolbesturen. Schoolstraten werden elke vrijdagochtend afgesloten waardoor er ruimte ontstond om met ludieke acties aandacht te vragen voor de slechte luchtkwaliteit en de penibele situatie van de actieve weggebruiker in de stad. Al snel sloeg de vlam over naar andere scholen in meer dan 30 steden.

Ruim twee jaar actievoeren heeft het thema luchtkwaliteit definitief op de politieke agenda gezet. In één van de kernpunten in het manifest van Filter Café pleit zij niet enkel voor tijdelijke schoolstraten maar voor een permanente herinrichting van publieke ruimtes. Om die reden werd het Filter Café Filtré Atelier opgericht. Met het Atelier wil Filter Café op een co-creatieve manier agenderen. Via ontwerp workshops zoomen ze in op verschillende plekken in de stad. Zo werd onlangs in samenwerking met Bral, Heroes for Zero en AWB het Andere Atelier opgericht, waarin dit collectief van burgerbewegingen bijdraagt aan het Actieplan Verkeersveiligheidmet een Vision Beyond Zero. In de workshops worden steeds buurtbewoners, experts, architecten, overheidsdiensten en andere actoren betrokken. Het doel is steeds het ontwikkelen van constructieve ontwerpvoorstellen die passen in een autoluwe, leefbare en klimaatrobuuste stad.

partners en actoren
Burgercollectief Filter Café Filtré
thema
mobiliteit, zorg
innovatieve aspecten
burgerzin, cultuurverandering, organisatievorm, solidariteit
schaal
straat, wijk


slideshow
Op de bres voor schone lucht en verkeersveiligheid
Brusselaars, kinderen en scholen komen in actie voor een verkeersveilige schoolomgeving en goede luchtkwaliteit, en wijzen op de urgentie van duurzamere vormen van mobiliteit.

Activiteitenposter Filter Café Filtré
imageActiviteitenposter Filter Café Filtré
De organisatie geeft tips en trucs over hoe je de straat kunt terugwinnen, bijvoorbeeld door een spandoek uit te knippen dat symbolisch de vervuiling filtert van auto's die eronderdoor rijden.


Activiteitenposter Filter Café Filtré


foto: Filter Café Filtré

Voor en na Gillis Bareel Plein
imageVoor en na Gillis Bareel Plein
Het Andere Atelier komt voort uit een initiatief van de burgerbewegingen Filter Café Filtré Atelier, Heroes for Zero (een collectief van lokale groepen die zich zorgen maken over verkeersveiligheid) en de stadsbeweging Bral. Middels ontwerpoefeningen namen ze het mobiliteitsplan van het Brussels Gewest onder de kritische loep en verbeeldden de stad van morgen.


Voor en na Gillis Bareel Plein


foto: Filter Café Filtré

Workshop Air For Schools
imageWorkshop Air For Schools
Filter Café Filtré Atelier en Architecture Workroom Brussels sloegen in 2018 de handen in elkaar en richtten het Atelier “Air for Schools” op. Het atelier creëert een constructief klimaat waarbinnen workshops worden georganiseerd waarbij ouders, kinderen, schoolbestuur, buurtbewoners, experten en architecten nadenken over ruimtelijke oplossingen voor hun wijk en hun stad. De ambitie is om het debat rond de schoolstraten te verbreden en een kwaliteitssprong te maken op verschillende schalen: het schoolgebouw, de straat, de wijk, het stadsdeel, de stad en de regio.


Workshop Air For Schools


foto: Tim Van de Velde

Filter Café Filtré en Architecture Workroom Brussels hebben plan klaar voor groene kanaalzone op kindermaat
artikelFilter Café Filtré en Architecture Workroom Brussels hebben plan klaar voor groene kanaalzone op kindermaat
Door het aantal auto's in de stad te doen afnemen komt er ruimte vrij. De vrijgekomen ruimte kan dienen voor andere vormen van mobiliteit en voor verblijfs- en speelruimtes. Filter Café Filtré en Architecture Workroom Brussels werkten samen aan een plan voor de Brusselse kanaalzone tussen Sainctelette en de Ninoofsepoort, waarin ze zeven zeven realistische droombeelden formuleerden voor een groene kanaalzone in Brussel, van quick-wins op korte termijn tot een structurele transitie op langere termijn.


Filter Café Filtré en Architecture Workroom Brussels hebben plan klaar voor groene kanaalzone op kindermaat


foto: Architectura, 2019

Brussel blijft naar adem happen: 'Schonere lucht is nog lang niet proper genoeg'
artikelBrussel blijft naar adem happen: 'Schonere lucht is nog lang niet proper genoeg'
Luchtverontreiniging is de laatste 20 jaar veel prominenter aanweig op de (politieke) agenda. Hoewel de luchtkwaliteit ook in Brussel erop vooruit is gegaan, overschrijden we in Brussel nog steeds de Europese grenswaarde voor stikstofdioxide de gezondheidsadvieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie voor fijn stof. In Brussel spanningen verschillende burgerorganisaties, maar ook publieke instanties zich in om de luchtverontreiniging accurater te kunnen meten


Brussel blijft naar adem happen: 'Schonere lucht is nog lang niet proper genoeg'


foto: Sara de Sloover / Bruzz, Brussel 2021

Filter Café Filtré plaatst orgelpunt,“maar ons werk zit er nog niet op”
artikelFilter Café Filtré plaatst orgelpunt,“maar ons werk zit er nog niet op”
In 2019 hebben 114 verschillende scholen en culturele instellingen negen weken lang actie gevoerd voor schenere lucht in Brussel, op initiatief van Filter Café Flitré.


Filter Café Filtré plaatst orgelpunt,“maar ons werk zit er nog niet op”


foto: Nieuwsblad.be, Brussel 2019

Zomerstraten tonen de stad van morgen
artikelZomerstraten tonen de stad van morgen
Tijdens de zomer van 2020 veranderde de Picardstraat gedurende vijf weken in een zomerstraat, waar een waaier van activiteiten plaatsvond voor alle buurtbewoners. Burgers en experts getuigen over de factoren die van de zomerstraat zo'n succes maakten.

De strijd om de straat
artikelDe strijd om de straat
De ambitie is er, de realiteit blijkt nog dikwijls weerbarstig. De actuele stand van zaken met betrekking tot de omslag naar duurzame mobiliteit en aangename, veilige straten voor zachte weggebruikers in Brussel aan de hand van beleidsmakers en experts.